Thanatopraxie (lichte balseming)

Wat is thanatopraxie?

Thanatopraxie is een tijdelijke conservering van het menselijk lichaam, door toepassing van deze behandeling wordt het natuurlijk ontbindingsproces uitgesteld met een maximum van 10 dagen.

Een dood lichaam is een potentieel gevaar voor de openbare gezondheid en de algemene hygiëne indien men het lichaam niet met de nodige protectionele zorgen behandeld, de garantie op hygiëne is van groot belang voor het zowel personeel als voor nabestaanden.

Thanatopraxie staat voor conservering, hygiëne en esthetiek, dit biedt een garantie voor een hoogstaande en kwalitatieve overledenenzorg die resulteert in een aanzienlijke meerwaarde voor de nabestaanden en die voor de uitvaartondernemer zal gelden als een visitekaartje.

Praktische voordelen

De dood zal een menselijk lichaam doen veranderen op korte tijd, ogen en neus gaan invallen, gelaatskleur verandert, lijkvlekken worden zichtbaar, vrijkomen van rottingsgassen, kortom er vinden tal van fysiologische veranderingen plaats die een aantal onaangenamen bijwerkingen kennen.

Bekomen van een natuurlijke uitstraling
Bekomen en behouden van een natuurlijke huidskleur
Cosmetisch effect zonder cosmetica
Reconstructieve en restauratieve effecten
Koeling wordt overbodig
Het lichaam van de overledene voelt niet meer koud aan wat aanraking emotioneel makkelijker en laagdrempeliger maakt voor de nabestaanden
Het toonbaar worden van een overledene na een traumatische gebeurtenis¨ (ongeval, zelfmoord, …)
Hygiënewaarborg (geen geurhinder, geen lekkage, geen verkleuring, geen opzwelling, …)
Voorkomen van besmettingsgevaar (HIV, hepatitis, TBC, …)
Thuisopbaring wordt perfect mogelijk zonder technische hulpmiddelen zoals koeling.

Wanneer kan er geen thanatopraxie toegepast worden?

In principe kan men in de meeste gevallen thanatopraxie toepassen. Er kunnen echter praktische of juridische bezwaren bestaan, in volgende voorkomende situaties is thanatopraxie uitgesloten:

Een lichaam in (verre) staat van ontbinding
Zware verminking (ontbreken van lichaamsdelen)
Indien de overledene verzet had aangetekend bij leven
Indien het een verdacht overlijden betreft
Bij in beslagname door de onderzoeksrechter
Op last van politionele of gerechtelijke instanties

Wat houdt thanatopraxie in?

Thanatopraxie is een specialistische behandeling waarbij men door middel van een insnede een kleine opening maakt in een slagader en het bloed vervangen wordt door een conserverende vloeistof. Tijdens het infunderen van de vloeistof worden gezicht en ledematen gemasseerd om een goede verdeling van de balsemvloeistof in het vaatstelsel te bekomen, tevens worden rottingsgassen- en vochten verwijderd uit holle organen, het spijsverteringsstelsel en lichaamsholten.

De samenstelling en concentratie van deze vloeistof is afhankelijk van een aantal factoren zoals doodsoorzaak, conditie van het lichaam, bepaalde ziekten of aandoeningen (vb. geelzucht), medische behandelingen (vb. chemotherapie) en de beoogde bewaringstermijn.

Mogelijkheden en beperkingen

Indien u een beroep doet op Thana-lab zal de thanatopractor alles in het werk stellen om de overledene zo optimaal mogelijk te behandelen zodat een waardig afscheid zo goed als in de meeste gevallen mogelijk wordt, echter kan er nooit sprake zijn van een resultaatsverbintenis, wel van een inspanningsverplichting. Wij streven steeds naar het best mogelijke en haalbare resultaat rekening houdend met de wensen van de familie en/of uitvaartondernemer. Na de behandeling wordt de overledene steeds gepositioneerd in de begroetingsruimte waar de nabestaanden afscheid kunnen nemen, dit is dan ook de plaats waar de laatste details worden af- of bijgewerkt. De zorgen worden steeds toegepast na overleg met de uitvaartondernemer.

Wat is het verschil tussen thanatopraxie en balsemen?

Thanatopraxie is hetzelfde als balsemen maar bij het balsemen beoogt men een lange(re) bewaring van het dode lichaam (enkele jaren) met als doel het lichaam te gebruiken tijdens geneeskunde-opleidingen wat niet het geval is bij thanatopraxie.

Mag iedereen thanatopraxie uitoefenen?

Enkel gediplomeerde thanatopractors zijn bevoegd en opgeleid om thanatopraxie uit te oefenen en toe te passen.

Bestaat er een gedragscode?

Wegens het ontbreken van een duidelijke wettelijke omkadering in België (in tegenstelling tot onze omringende landen) werd er door het BIT, het Belgisch Instituut voor Thanatopraxie een gedragscode opgesteld waar iedere thanatopractor zich dient aan te houden, hij dient tevens de eed af te leggen bij de diploma-uitreiking.

Wat zegt de wet?

Een overleden persoon heeft geen rechtspersoonlijkheid meer daar de dood een einde maakt aan het leven en dus ook aan die rechtspersoonlijkheid. Dat impliceert dat er thanatopraxie kan toegepast worden tenzij er bezwarende factoren zouden bestaan. De overledene kan bij leven zijn persoonlijke wens steeds vastleggen door middel van een wilsbeschikking.

In welke landen wordt thanatopraxie toegepast?

Thanatopraxie is een maatschappelijke gedragen evidentie in Frankrijk, Engeland, Canada, USA en sinds 1 januari 2010 ook in Nederland, daar werd de wet terzake gewijzigd en is thanatopraxie wettelijk geregeld. In België wordt dit ook reeds vele jaren toegepast maar tot op heden is er nog geen wettelijke omkadering, door de beroepsvereniging werden reeds stappen ondernomen maar helaas tot op heden zonder gevolg.